วันนี้ขอนำเสนอคำพังเพยที่ว่า ” กรุงศรีอยุธยาไม่สิ้นคนดี “  หลายคนคงจะได้เรียนวิชาประวัติศาสตร์ไทยกันมาแล้ว และรู้ว่า กรุงศรีอยุธยาเคยเป็นเมืองหลวงของไทยมาก่อน มีประวัติศาสตร์การสู้รบกับอริราชศัตรูมาหลายครั้งจนนับไม่ถ้วน และไม่ว่าบ้านเมืองจะมีเหตุการณ์วุ่นวายเกิดศึกสงคราม ก็จะมีวีรบุรุษ วีรสตรีมาคอยปกป้อง ฟื้นฟูบ้านเมือง ตัวอย่างเช่น พระนเรศวรมหาราช พระเจ้าตากสินมหาราช เป็นต้น ตามตำราหลายๆเล่ม ได้กล่าวถึงที่มาของคำพังเพย ” กรุงศรีอยุธยาไม่สิ้นคนดี ” ว่า สำนวนคำพังเพยประโยคนี้เป็นสำนวนเก่า

วันนี้ขอนำเสนอคำพังเพยไทยที่ว่า ” กลิ้งครกขึ้นภูเขา “  บางคนอาจแปลกใจว่า ทำไมไม่ใช้  “เข็นครกขึ้นภูเขา” ซึ่งจะได้ยินกันบ่อยพอสมควร นั้นจริงๆแล้วไม่ถูกต้อง ต้องใช้คำว่า “กลิ้งครก” ไม่ใช่ “เข็นครก” เพราะครกมีลักษณะกลมต้องพลิกเลื่อนไปจึงต้องใช้คำว่า ” กลิ้ง ” โคลงสุภาษิตประจำภาพในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามอธิบายความหมายว่า

วันนี้ขอแนะนำคำพังเพย ที่ว่า ” กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้  “  เป็นคำคำเพย ซึ่งเป็นเชิงเปรียบเทียบ ถึงการทำงานที่ลังเล ไม่ยอมเลือก ไม่กล้าตัดสินใจ หรือมั่วแต่รอลังเลใจ  จนทำให้งานเสียหาย โดยคำพังเพยนี้มาจาก การคั่วถั่วกับงาในกระทะเดียวกัน  เนื่องจากถั่วเป็นของสุกช้า ส่วนงาจะสุกเร็วกว่า เมื่อเอามาคั่วในกระทะเดียวกัน แล้วมัวรอไห้ถั่วสุก งาก็ไหม้เสียก่อน   สรุปความหมาย ของคำพังเพย “ กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ ” หมายถึงลักษณะของการทำงานที่มีความรีรอลังเลใจ ทำให้แก้ไขปัญหาได้ไม่ทันท่วงที เมื่อได้อย่างหนึ่งแล้ว แต่กลับต้องเสียอีกอย่างหนึ่งไป

สำนวนสุภาษิต ” กบเลือกนาย “ ความหมาย :  หมายถึง การช่างเลือก ช่างสรรหาเพื่อที่จะให้ได้ในสิ่งที่ตนหวังหรือมีความต้องการ เป็นคนเลือกมาก แต่ท้ายสุดกลับได้ของที่ไม่ต้องการหรือไม่มีค่าอะไรเลย สำนวนสุภาษิตที่คล้ายคลึงกัน : เลือกนักมักได้แร่

สำนวนสุภาษิต ” กระต่ายตื่นตูม ” ความหมาย สำนวนนี้หมายถึงอาการตื่นตกใจในเหตุการณ์ที่สรุปขึ้นเองอย่างไม่มีเหตุผล ตื่นตกใจโดยไม่คิดถึงเหตุผลว่าเกิดอะไรขึ้นกันแน่ ด่วนสรุปอะไรง่ายๆ สำนวนสุภาษิตที่คล้ายคลึงกัน : ตีตนไปก่อนไข้

สำนวนสุภาษิต ” กลมกลิ้งเป็นลูกมะนาว ” ความหมาย สำนวนนี้หมายถึงพฤติกรรมกลับกลอก กะล่อนมากจนตามไม่ทัน ที่มาของสำนวน เนื่องจากมะนาวมีผลกลมเกลี้ยง กลิ้งไปมาได้ง่าย จึงใช้เปรียบกับคนที่กะล่อนมากจนตามไม่ทัน เหมือนลูกมะนาวที่กลิ้งได้เร็ว เวลากลิ้งบนพื้นตามจับยาก เพราะผลกลมเกลี้ยง

สำนวนสุภาษิต ” กันไว้ดีกว่าแก้ “ ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึง รู้จักหาวิธีป้องกันเหตุไม่ให้เกิดขึ้นดีกว่าปล่อยให้เหตุร้ายเกิดแล้วไม่สามารถแก้ไขอะไรได้ สำนวนสุภาษิตที่คล้ายคลึงกัน : ตัดไฟแต่ต้นลม

สำนวนสุภาษิต ” กาคู่กา หงส์คู่หงส์ “ ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึง คนที่มีระดับฐานะเท่าเทียมกันย่อมเหมาะสมที่จะอยู่เคียงข้างกัน คบค้าสมาคมกัน ตัวอย่าง เมื่อวานนี้ฉันไปงานแต่งงานของคุณยอดชายกับคุณศรีสุดา ดูแล้วช่างเป็นคู่บ่าสาวที่เหมาะสมกันจริงๆ ดั่งสำนวนไทยที่ว่า ” กาคู่กา หงส์คู่หงส์ ” ฝ่ายเจ้าบ่าวเป็นลูกเจ้าสัวและมีบ่อน้ำมัน ส่วนฝ่ายเจ้าสาวก็ลูก ส.ส. เห็นแล้วน่าอิจฉาซะจริง  

สำนวนสุภาษิต ” กำขี้ดีกว่ากำตด “ ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึง ลงทุนหรือลงแรงไปแล้ว แม้ไม่ได้ค่าตอบแทน แต่ได้อย่างอื่นมาก็ยังดีกว่าไม่ได้อะไรเลย ที่มาของสำนวน เปรียบเปรยจาก การกำขี้นั้นยังเป็นสิ่งที่จับต้องได้ แต่ตดนั้นไม่สามารถที่จะจับต้องได้

สำนวนสุภาษิต ” กำแพงมีหูประตูมีช่อง “  หรือ “กำแพงมีหู ประตูมีตา” ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึง สิ่งใดที่เป็นความลับเวลาจะพูดออกไปจะต้องระมัดระวังให้มาก เพราะอาจมีผู้อื่นได้ยินแล้วนำเอาความลับนั้นไปเปิดเผย ที่มาของสำนวน เปรียบเปรยถึงว่าสิ่งรอบๆตัวเรา เช่น หลังกำแพง,หลังประตูหรือหน้าต่าง ยังมีคนที่อาจอยู่และได้ยินเวลาเราพูดเสมอ